Hoe ontstaan parels?

Francis Hage 15-11-2018 701 0

Hoe ontstaat een parel, hoe komen parels in een oester?

Parels ontstaan natuurlijk, gekweekt of worden in een fabriek gemaakt. Er zijn 3 soorten parels verkrijgbaar die allemaal op hun eigen manier ontstaan.

  1. Natuurlijke parels
  2. Gekweekte of cultivé parels
  3. Imitatie parels

Parel in een schelp
Een parel in een oester.


1. Natuurlijke parels

Een natuurlijke parel ontstaat doordat een niet lichaamseigen deeltje, meestal een parasiet of een diertje en niet zoals vaak gedacht een zandkorrel, zich nestelt tussen de schelp en de mantel of zelfs in de mantel van een schelpdier. Als een reactie op deze irritatie begint het schelpdier, een oester of een mossel maar het kan ook een slak zijn, parelmoer af te scheiden om de irritatie die wordt veroorzaakt door de indringer tegen te gaan. Laagje voor laagje wordt de indringer "ingepakt" in parelmoer en zo ontstaat na verloop van tijd een parel. Eenmaal ingekapseld heeft het dier de irritatie opgelost.


parelduiker
Japanse parelduikers ca. 1924

Een natuurlijke parel is zeer zeldzaam en komt in slechts 1 op de 10.000 a 15.000 oesters of mosselen die wordt opgevist voor. Natuurlijk gevormde parels zijn meestal ook niet mooi rond maar eerder grillig (barok) van vorm. Een parelketting met perfect ronde natuurlijke parels is dan ook onbetaalbaar en kost minimaal enkele tonnen. 99,9% van alle parels die momenteel verhandeld worden zijn dan ook geen natuurlijke parels.

parels kopen


2. Gekweekte parels

Aan het begin van de vorige eeuw ontdekte men een manier om parels te kweken. Bij het kweken van parels wordt het defensieve mechanisme van een oester of mossel bewust gebruikt door de oester of mossel te irriteren met een door mensen ingebracht deeltje. Bij zoetwaterparels doet men dit met een stukje epitheel weefsel en bij zoutwaterparels zoals de Akoya parels, Zuidzee parels en Tahiti parels gebeurt dit met een klein bolletje parelmoer of kalk.  Deze deeltjes worden vervolgens ook door het diertje ingekapseld in parelmoer en zo ontstaan parels die we gekweekte of cultivé parels noemen. Doordat er bij zoutwaterparels gestart wordt met een bolvormig object is de kans dat er een ronde parel ontstaat er groot al blijft het natuurlijk een natuurproduct en ontstaan er ook grillige vormen. Alle gekweekte parels groeien in gelijke omstandigheden waardoor er makkelijker een snoer van gelijke parels qua kleur en vorm te maken is. De kweek van parels heeft de prijzen van een parelsieraad flink laten dalen zodat er nu voor elk budget wel iets moois te verkrijgen is.

parel kwekerij

Inspectie van parel oesters bij een parelkweker.

Het kweken van parels heeft tijd nodig, allereerst moeten de mosselen of oesters volwassen worden. Dit duurt ongeveer 3 jaar. Daarna moeten de ingebrachte stukjes worden ingepakt met parelmoer. Dit duurt minimaal 3 jaar  en kan het kan wel tot 7 jaar duren voordat er een voldoende dikke laag parelmoer is aangemaakt en er een prachtige ronde parel van hoge kwaliteit is ontstaan. Bij parels die snel geoogst worden is de laag parelmoer heel dun en dat gaat ten koste van de glans. Hoe meer laagjes parelmoer er zijn aangemaakt des te hoger is het luster (glans van binnenuit). U kunt dit vergelijken met een auto met meerdere laklagen, deze hebben ook een mooiere glans. Van alle gekweekte parels is slechts 5% van de top “Gem” kwaliteit om verwerkt te worden tot top parelsieraden.

Parels kweken

Het oogsten van een zoutwater Tahiti parel.


Tijdens de kweek worden de watertemperatuur en de kwaliteit van het water door de kwekers nauwkeurig in de gaten gehouden. Parelkwekers zijn dan ook zeer bewust van het milieu en doen er alles aan om het water waarin ze hun parels kweken zo zuiver mogelijk te houden. De oesters die worden gebruikt voor het kweken van parels worden niet weggegooid, ze kunnen een aantal cycli meegaan. Daarna worden ze gegeten of verwerkt tot kunstmest. Ook worden de schelpen zelf verwerk tot sieraden.

3. Imitatie parels

Een heel ander verhaal dan echte of gekweekte parels zijn de in een fabriek kunstmatig gemaakte parels zoals bijvoorbeeld de zeer bekende Majorica parels in de rode doosjes. Deze parels worden gemaakt van bolletjes glas die ondergedompeld worden in een oplossing die gemaakt is van onder andere visschubben. De laag op het glas is meestal dun en kan slijten na verloop van tijd. Op het eiland Mallorca worden veel van deze parels als echte parels verkocht terwijl ze dat niet zijn.  Het is een echt massa artikel dat vooral aan toeristen verkocht wordt.

Majorica parels favbriek

Fabrieksmatig maken van Majorica parels.


Naast fabrieksparels gemaakt van visschubben zijn er ook schelpparels, deze worden gemaakt door uit dikke schelpen blokken te zagen en deze rond te slijpen en te polijsten. Een snoer met schelpparels herkent u doordat alle parels gelijk van vorm zijn en perfect rond.
Ook zijn er nog plastic parels en glasparels in de handel, uiteraard hebben deze ook niets te maken met natuurlijke of gekweekte parels.

Imitatie parels zijn makkelijk te herkennen. Als u twee echte parels langs elkaar of over uw tanden wrijft voelt u een ruw schurend effect. Bij nep parels voelt u dit niet en glijden de parels zonder weerstand langs elkaar. Een hoge kwaliteit parelsieraad zal altijd geleverd worden met een certificaat van echtheid waarop precies staat wat voor parels u gekocht heeft, welke kwaliteit en afmeting en de kwaliteit van het luster (glans) en de parelmoer laag.


parels kopen